Dva veka Ljermontova – Odabrane pesme i slike

Povodom dvesta godina od rođenja pesnika i slikara Mihaila Jurjeviča Ljermontova, izdavačka kuća INTERPESS objavila je knjigu „Dva veka Ljermontova – Odabrane pesme i slike“. Priređivač i prevodilac knjige je prof. dr Miodrag Sibinović. 

Ovo jubilarno izdanje sadrži pored prepeva i prevoda i brojna likovna dela Mihaila Ljermontova, odštampana kao poseban set kolora, i crno-bele ilustracije koje nam velikog ruskog pesnika predstavljaju i kao zanimljivog likovnog umetnika.

Knjigu „Dva veka Ljermontova“ čini izbor prepeva od kojih su neki objavljivani i ranije u različitim izdanjima poezije Mihaila Ljermontova, a neki prepevi, preuzeti iz poema, pojavljuju se prvi put. Izabrane pesme i slike Mihaila Ljermontova u ovom izdanju prate i dva predgovora, „Naš Ljermontov“ Miodraga Sibinovića i „Ljermontovljevi crteži i slike u kontekstu njegove poezije i proze“, autora Iraklija Andronikova, koji nam predstavlja vezu između poetike i likovnog stvaralaštva poznatog ruskog pesnika.

 Knjiga „Dva veka Ljermontova“ prvi put će biti predstavljena publici na dan rođenja pesnika, 9. oktobra 2014. godine u 12 časova Kulturno-prosvetnoj zajednici Srbije. O kljizi će govoriti Ratko Čolaković, slavista, Ratomir Rale Damjanović, književnik, prof. dr Miodrag Sibinović, priređivač i Mirko Mrkić Ostroški, urednik.

Mihail Jurjevič Ljermontov (1814-1841), rođen je u Moskvi u uglednoj porodici, a odrastao je u selu Tarhani u kome se nalazi i njegov grob. Kada se govori o velikom ruskom pesniku ističe se da je za nepunih 27 godina koliko je živeo, napisao više stotina lirskih pesama, 27 poema, pet drama, niz kraćih proznih dela i roman Junak našeg doba. Ređe se navodi da je ovaj pisac bio i talentovani slikar na osnovu čijeg je sačuvanog opusa uočljiva podudarnost slikarskog iskustva i umetničkog postupka u građenju književnih likova i odabiru motiva u njegovoj poeziji.

Ukazuje se i na činjenicu da je na veliku scenu ruske književnosti stupio pesmom Puškinova smrt, zbog čije je političke sadržine proteran na Kavkaz. Na Kavkazu je, kao i njegov uzor Puškin, poginuo u dvoboju.

Mihail Ljermontov 1837, autor portreta Pjotr Zabolotski

Kod nas se o Ljermontovu počelo pisati još pre objavljivanja knjige pesama Branka Radičevića, Njegoševog Gorskog vijenca i Vukovog prevoda Novog zavjeta. Dotle smo već dobili srpski prevod jednog poglavlja Ljermontovljevog romana Junak našeg doba. Taj se roman u celini preveden na srpski mogao čitati već 1856. godine u časopisu Sedmica a kao posebna knjiga od 1863.

Prvi prevod jedne njegove pesme, uz prevod poeme Demon, dobijamo početkom šezdesetih godina 19. veka. Ljermontova su kod nas prevodili značajni pisci: Zmaj, Miloš i Đorđe Popović, Kaćanski, Stojan Novaković. U dvadesetom veku Ljermontova su prevodili Milutin Ilić, Vojislav Ilić, Jovan Dučić, Veljko Petrović, Nikola Bertolino, Milorad Živančević i drugi.

Ostaje zabeleženo da je Dostojevski o Ljermontovu rekao: „Kakava talenat… Nije imao ni 25  godina a već piše Demona. Pa i sve njegove pesme su kao nežna, čudesna muzika. Dok ih izgovaraš, osećaš i nekakvo fizičko zadovoljstvo. A kakva je to riznica pesničkih slika i likova, misli zadivljujućih čak i za mudraca:“