Muzeji sveta: Orsej (Musée d´Orsay), Pariz

Muzej Orsej,foto: Mat via Flickr

Muzej Orsej, foto: Mat via Flickr

               Jedan od najpoznatijih muzeja Pariza svakako je, pored Luvra,  Muzej Orsej (Musee d´Orsay). Ovaj muzej na levoj obali Sene smešten je u rekonstruisanu železničku stanicu (la Gare d’Orsay) izgrađenu 1900. godine povodom Svetske izložbe u Parizu. Stanica je bila u upotrebi do 1939. godine, a onda je zatvorena i zaboravljena (osim 1962. godine, kada je tu sniman film Proces Orsona Velsa). Zgrada je kasnije korišćena kao pozorište i sala za aukcije, pa se čak razmatralo i njeno rušenje. Ipak, gradske vlasti Pariza su 1977. godine odlučile da u ovom zanimljivom prostoru otvore muzej, koji je počeo sa radom 9. decembra 1986. godine.

Orsej, unutrašnjost

Orsej, unutrašnjost, foto: Brendangates via Flickr

Posetioce ove zadivljujuće građevine bez daha ostavlja utisak prozračnosti i prostranstva, a impozantna  zbirka koja obuhvata različite umetničke forme od 1848. do 1914. godine privlači godišnje oko 3,5 miliona posetilaca. Zbirka je osnovana uglavnom iz tri izvora – iz Luvra, za radove umetnika koji su rođeni posle 1820. godine ili koji su stvarali u vreme Druge Republike, zatim iz Muzeja Že de Pom koji je od 1947. godine posvećen impresionizmu i na kraju iz Nacionalnog muzeja moderne umetnosti koji je, kada se 1976. godine preselio u Centar Žorž Pompidu zadržao samo umetnike rođene posle 1870. godine.

Pogled na Luvr iz Orseja, kroz ogroman sačuvani sat, foto: Megali M, via Flickr

Pogled na Luvr iz Orseja, kroz ogroman sačuvani sat, foto: Megali M, via Flickr

 Zbirka Impresionista jedna je od najboljih na svetu. Zvezda zbirke svakako je Van Gogova slika Spavaća soba u Arlu iz 1889. godine. U Mizeju Orsej nalaze se i remek-dela koja su u vreme kada su prvi put prikazana pariskoj publici izazivala zgražavanje, šok i skandale. Među takvima svakako najpoznatija je slika Eduara Manea (1832-1883) Doručak na travi. Naga mlada žena koja sedi u klasičnoj pozi u društvu potpuno obučenih muškaraca izazvala je talas ogorčenih kritika kada je prikazana prvi put na Izložbi odbačenih 1863. godine i samom temom ali i time što je prekršila sva akademska pravila slikanja tog doba.

Još jedna Maneova slika koja je šokirala parisku javnost na Salonu 1865. godine danas je u ovom muzeju. To je Olimpija, koja i nije toliko skandalizovala publiku zbog svoje nagosti već zbog toga što detalji na slici upućuju posmatrača u to da je devojka ili prostitutka ili ono što se u Francuskoj tog doba zvalo „demimonden“ (demi-mondaine) a mi danas ponekad zovemo „sponzoruša“. Orhideja u kosi, biserne minđuše, orijentalni šal na kome leži, narukvica, simboli su bogatstva i senzualnosti. Crna traka oko vrata u kontrastu sa svetlom puti ležeće nage devojke i papuče koje nosi upotpunjuju atmosferu a samo ime Olimpija je u Parizu 1860. godine bilo povezivano sa prostitutkama.

U zbirci se nalaze i Plavi lokvanji Kloda Monea iz 1919. godine, jedna od omiljenih slikarevih tema, a i Renoarov Ples u Mulen de la Galet, koji je uhvatio duh Monmartra s kraja 19. veka. Odlično su zastupljeni i umetnici postimpresionizma, Anri Matis i Anri de Tuluz Lotrek, čije slike dočaravaju atmosferu pariske belle epoque, i Pol Gogen, koji se nalazio u samom jezgru grupe umetnika povezane sa Pont Avenom u Bretanji.

Dorucak na travi, Muzej Orsej

Eduar Mane, Doručak na travi, 1863, Muzej Orsej, Pariz

Osim impresionista, zbirku Muzeja Orsej čine i naušnice i bočice dizajnera Renea Lalika, slike simbolista Gustava Klimta, Edvarda Munka, romantičara Ežena Delakroaa, a vajarsku zbirku svakako upotpunjuju dela Ogista Rodena i gravure Onorea Domijea. Raritet zbirke je i preko 10.000 fotografija iz epohe među čijim autorima su i Edgar Dega i Pjer Bonar.

Kada se umorite od šetnje kroz galerije umetničkih dela u Muzeju Orsej, iza jednog od ogromnih železničkih časovnika koji su sačuvani u zgradi pronaći ćete zanimljivu kafeteriju, a muzejski restoran važi za ugodno mesto sa odličnom hranom.

 S.Spasić

 

 

Podelite ovaj tekst

DeliciousDiggGoogleStumbleuponRedditTechnoratiYahooBloggerMyspace

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.