Branislav Nušić kao fotograf

Branislav Nušić: Seoska kuća na Kosovu

Branislav Nušić. Prva pomisao: književnik – dramski pisac – komediograf. I vrstan romanopisac, pripovedač, putopisac, esejista, osnivač moderne retorike u Srbiji. Novinar. Učesnik u Srpsko-bugarskom ratu 1885.  Politički zatvorenik. Diplomata. Hroničar starog i savremenog mu Beograda. Ali, pored svega toga, Nušić je nadareni fotograf, koji je dao značajan doprinos srpskoj fotografiji, i s praktične i s teorijsko-istorijske strane.

Nušić je napisao članak „Rendgen-fotografija“, koji je izašao u Politici, 8. jula 1906. Napis je u blago humorno-ironičnom, Nušićevom stilu, ali dotiče i ozbiljne aspekte primene fotografije u medicini.

Nušić je učestvovao na Prvoj izložbi fotografa amatera u Beogradu, održanoj u Građanskoj kasini 1901. Tu je izložio 48 fotografija.

Nušić je prvi u srpskoj književnosti uzeo za temu fotografiju. Pripovetka „Fotografija“ prvi put je objavljena u Politici, 6. i 7. aprila 1906. Pripovetku, punu fine ironije prema malograđanskim običajima tada poluprovincijalne Srbije, posvetio je Nušić svome prijatelju i kumu, Milanu Jovanoviću, dvorskom fotografu.

Početkom devedesetih godina 19.veka, boraveći konzulskom službom prvo u Bitolju, potom u Prištini (tada Osmansko carstvo), svoje utiske opisao je u knjigama ilustrovanim sopstvenim fotografijama. U knjizi, „Kraj obala Ohridskog jezera – beleške iz 1892. godine“, objavljenoj 1894. godine u Beogradu izašle su i 33 fotografije. Druga Nušićeva knjiga jedan je, za našu istoriju, tradiciju i kulturu dragoceni rad,  pod nazivom „Kosovo, opis zemlje i naroda“. Tu Nušić daje prikaz tadašnjeg stanja na Kosovu, sa sve popisom stanovništva, kao i temeljan istorijsko-kulturni opis toga područja. Piše i o geografskim odlikama terena, opisuje narodne običaje. Delo je objavljeno u dva toma, i sadrži ukupno 52 Nušićeve fotografije s raznim motivima Kosova. I to baš doslovno Kosova, jer Metohiju nije ni uzimao u obzir. Knjiga je objavljena u Novom Sadu 1902/3. godine.

Nušićeva fotografija je dragoceni dokument,datoga trenutka, ali i mnogo više od toga. Ona dostiže umetnički, piktoralni nivo.

 Neda Kovačević

Related articles across the web

• Aš ir fotografija
• On Branislav Nusic